Σε σύνδεση τώρα

Έχουμε 21 επισκέπτες συνδεδεμένους
Κριτήρια - Ασκήσεις - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ - ΛΥΣΕΙΣ
Συντάχθηκε απο τον/την Μ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΟΥ   
Κυριακή, 04 Ιούνιος 2017 15:27

 

ΕΡΓΑΣΙΑ

 

 

ΚΕΙΜΕΝΟ

Όταν το άχθος γίνεται ευλογία

 

«...Ευτυχία κι εργασία». Ίσως φέτος είναι η πρώτη χρονιά έπειτα από καιρό, που οι άνθρωποι, πηγαία, δίνουν κι αυτή την ευχή. Κι όχι μόνο γιατί περνάμε δύσκολες μέρες, αλλά και γιατί λίγο λίγο συνειδητοποιούμε το πόσο η κοινωνική διάσταση της εργασίας άλλαξε.

Ιστορικά ξεκίνησε από το περιθώριο της οικονομίας, μετά κατέλαβε το κέντρο της και σήμερα πάλι περιθωριοποιείται. Η εργασία, η οποία εδώ και ενάμιση αιώνα αποτελεί το συστατικό στοιχείο της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας του ατόμου, άρχισε να απαξιώνεται, να αποπροσωποποιείται. Να γίνεται πάλι, όπως τον 19ο αιώνα, εμπόρευμα. Σε αντίθεση με κάθε έννοια κοινωνικής ευημερίας και προόδου. Μαύρη εργασία: 1,1 εκατ. εργαζόμενοι στην Ελλάδα, σε σύνολο 4,5 εκατομμυρίων, δεν υπάρχουν για την πολιτεία, το 38% των εργοδοτών δεν δηλώνει τους υπαλλήλους του - σε 8 δισ. ευρώ αποτιμάται η εισφοροδιαφυγή. Δουλειές του ποδαριού (το 40% των εργαζομένων στην Ε.Ε. παλινδρομούν μεταξύ ανεργίας, προσωρινής και μερικής απασχόλησης). Δύο και τρεις δουλειές (για πάνω από το 20% των Ελλήνων εργαζομένων) δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για προσωπική ζωή. Εξειδικευμένα επαγγέλματα αφαιρούν από τους νέους τη δυνατότητα να μεταπηδήσουν από τη μια συναφή δουλειά στην άλλη. Επιχειρήσεις μετακινούνται σε χώρες με φθηνότερα εργατικά χέρια με δραματικές συνέπειες για τους εργαζομένους κ.ο.κ.

Σήμερα δεν λαμβάνεται υπόψη το κοινωνικό κόστος των οικονομικών αποφάσεων, το τίμημα που πληρώνουμε ως κοινωνία σε ασθένειες, αλκοολισμό, αυτοκτονίες, δολοφονίες, κατανάλωση ναρκωτικών, βία μέσα στην οικογένεια. Σε μια εποχή όπου επιδιώκεται όσο τίποτε άλλο η μείωση του εργασιακού κόστους (την τελευταία 20ετία έχει μειωθεί κατά 27%), δεν λαμβάνεται υπόψη ότι οι μικρές κοινωνικές «λεπτομέρειες» τελικά έχουν πολύ υψηλό κοινωνικό και οικονομικό κόστος.

Υπάρχει μια μονόπλευρη «διευθέτηση». Λίγα εις βάρος των συμφερόντων της αγοράς, πολλά εις βάρος των εργαζομένων. Το κέρδος είναι ολοένα και πιο ασυμβίβαστο με την υγεία, τον πολιτισμό, την επιβίωση. Κάποτε, όλα τα οικονομικά μεγέθη - παραγωγή, απασχόληση, μισθοί, δημόσιες δαπάνες, φόροι - διέπονταν από μια κοινή λογική, κινούνταν προς την ίδια κατεύθυνση. Εδώ και καιρό αυτή η ισορροπία διαταράχθηκε. Τα δεδομένα άλλαξαν δραματικά με την παγκόσμια επέκταση της αγοράς και την τεχνολογική επανάσταση, την κρίση στην παιδεία, τη ραγδαία επέκταση των ιδιωτικών αγαθών εις βάρος των δημόσιων, τη διακίνηση όχι μόνο των κεφαλαίων αλλά και της εργασίας (ενοικιαζόμενοι υπάλληλοι, μετανάστες - 200 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε μια χώρα διαφορετική από αυτήν που γεννήθηκαν, σε 30 χρόνια θα φτάσουν το ένα δισεκατομμύριο). Αυτή η βίαιη απορρύθμιση υποβάθμισε την εργασία σε κάτι άλλο από αυτό που είναι - μοχλός ζωής και δημιουργίας.

Καμία παράμετρος, κανένας δείκτης -από το πλήθος όσων έχουν οριστεί για να μετρούν την οικονομική ευημερία μας- δεν ερευνά τα βάθη της ψυχής, την προσωπική ευτυχία. Και όμως, οι ανθρώπινες συνθήκες εργασίας είναι που μας κρατούν υγιείς κι ευτυχείς (έρευνες έδειξαν ότι οι εργαζόμενοι οι οποίοι αδικούνται στη δουλειά τους εμφανίζουν υψηλή αρτηριακή πίεση και στεφανιαία νόσο).

Και όχι μόνο. Η ψυχή που βάζουμε στη δουλειά και η ικανοποίηση που παίρνουμε από αυτήν είναι ακριβώς που ανατροφοδοτούν και απογειώνουν την εργασία, μεταμορφώνοντας το άχθος σε ευλογία.…

Τασούλα Καραϊσκάκη, εφημερίδα «Η Καθημερινή», 03/01/2010

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

 

Α. Να συντάξετε την περίληψη του κειμένου που σας δόθηκε. (90- 110 λέξεις)

Μονάδες 25

 

Β.1. Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε, σύμφωνα με το κείμενο, τις παρακάτω διαπιστώσεις, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη:

α. Η εργασία σήμερα απαξιώνεται, αποπροσωποποιείται, γίνεται και πάλι εμπόρευμα, όπως κατά το 19ο αιώνα.

β. Οι νέοι συχνά αδυνατούν να αλλάξουν επάγγελμα εξαιτίας της εξειδίκευσης.

γ. Στις μέρες μας, επιδιώκεται με κάθε τρόπο η αύξηση του εργασιακού κόστους.

δ. Η τεχνολογική εξέλιξη είναι ένας από τους παράγοντες που άλλαξαν τα εργασιακά δεδομένα στο πλαίσιο της σύγχρονης εποχής.

ε. Οι συνθήκες εργασίας σπάνια συνδέονται με την ψυχική και κλινική υγεία των εργαζομένων.

Μονάδες 10

 

Β.2. Ποιος είναι ο κυρίαρχος τρόπος πειθούς στη δεύτερη παράγραφο του κειμένου; («Ιστορικά ξεκίνησε... για τους εργαζομένους κ.ο.κ.»). Να καταγράψετε ένα μέσο με το οποίο αυτός υλοποιείται.

Μονάδες 4

 

Β.3. Να εντοπίσετε τρία σημεία στο κείμενο όπου η γλώσσα χρησιμοποιείται συνυποδηλωτικά.

Μονάδες 6

 

Β.4. Να αιτιολογήσετε τη λειτουργία του α’ ρηματικού προσώπου στην 6η παράγραφο του κειμένου «Και όχι μόνο... σε ευλογία».

Μονάδες 3

 

Β.5. ευημερίας, συνέπειες, τίμημα, ισορροπία, δραματικά: Να γράψετε μία συνώνυμη για κάθε μία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

Μονάδες 5

 

Β.6. Με ποιο τρόπο αναπτύσσεται η πρώτη παράγραφος του κειμένου «ευτυχία... άλλαξε»;

Μονάδες 7

 

Γ. Η διασφάλιση της ποιοτικής μας διαβίωσης- μέσω της εργασίας- αποτελεί αναπόδραστη ανάγκη των καιρών μας. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η προσφορά της εργασίας στο άτομο και την κοινωνία; Να συντάξετε ένα κείμενο δοκιμιακού τύπου, στο οποίο θα αναπτύξετε τις απόψεις σας.

Μονάδες 40

 

 

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

 

Α. ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η συγγραφέας αφορμάται από την παραδοσιακή ρήση που ιστορικά συνέδεε την εργασία με την ευτυχία. Ωστόσο, η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη, η οικονομική και ηθική εξαχρείωση, η διαφθορά στον επιχειρηματικό κλάδο – που επιβαρύνει πολύπλευρα το σύγχρονο εργαζόμενο- άλλαξαν ριζικά τα εργασιακά δεδομένα. Έτσι, η εργασία σήμερα εκφυλίζεται, μετατρέπεται σε εμπόρευμα και όχι σε παράγοντα ανάκαμψης και προόδου. Οι βάναυσες εργασιακές συνθήκες και η αδικία επιδρούν βλαπτικά στην ψυχική και σωματική υγεία του ανθρώπου. Εντούτοις, η συγγραφέας κλείνει με την αισιόδοξη επισήμανση ότι ο ανθρώπινος μόχθος και η διάθεση για προσφορά καταδεικνύουν τη σπουδαιότητα του εργασιακού αποτελέσματος.

 

Β.1. α. Σωστό, β. Σωστό, γ. Λάθος, δ. Σωστό, ε. Λάθος

 

Β.2. ΤΡΟΠΟΣ ΠΕΙΘΟΥΣ

Ο κυρίαρχος τρόπος πειθούς στη δεύτερη παράγραφο του κειμένου είναι η «επίκληση στη λογική». Η γράφουσα παραθέτει τεκμήρια και ειδικότερα πορίσματα ερευνών και στατιστικά στοιχεία «Μαύρη εργασία ... κανένα περιθώριο για προσωπική ζωή», προκειμένου να πείσει τον αποδέκτη ότι η εργασία σήμερα έχει υποβαθμιστεί.

 

 

Β.3. Τρία σημεία του κειμένου όπου η γλώσσα χρησιμοποιείται συνυποδηλωτικά είναι:

α. 2η παράγραφος: «Μαύρη εργασία»,

β. 4η παράγραφος «εργασία... μοχλός ζωής και δημιουργίας»,

γ. 6η παράγραφος: «Η ψυχή που βάζουμε... σε ευλογία».

 

Β.4. Με τη χρήση του α’ ρηματικού προσώπου «βάζουμε, παίρνουμε» προσδίδεται καθολικότητα στο περιεχόμενο του λόγου (ο κόπος που καταβάλλει το άτομο για τη διεκπεραίωση μιας εργασίας ενέχει οικουμενικό χαρακτήρα). Πρόκειται για μία κοινή ανθρώπινη εμπειρία στην οποία μετέχουν όλοι, όπως και η συγγραφέας του κειμένου. Το ύφος προσδίδει οικειότητα και φιλικότητα και έτσι το κείνο γίνεται πιο προσιτό στον αναγνώστη.

 

Β.5. ΣΥΝΩΝΥΜΑ

ευημερίας: ευρωστίας, ευμάρειας, ανάπτυξης

συνέπειες: επιπτώσεις

τίμημα: κόστος

ισορροπία: αρμονία

δραματικά: ριζικά, απόλυτα

 

Β.6. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Η πρώτη παράγραφος του κειμένου αναπτύσσεται με τη μέθοδο της αιτιολόγησης. Ειδικότερα, η γράφουσα αιτιολογεί το περιεχόμενο της θεματικής περιόδου σχετικά με τους λόγους που συνδέουν την εργασία με την ευτυχία (γιατί).

 

Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

Επικοινωνιακό πλαίσιο

Δοκίμιο (Τίτλος γενικός και διαχρονικός- αυστηρή δομή σε: πρόλογο, κύριο θέμα, επίλογο- χρήση γ’ ρηματικού προσώπου και σποραδικά α’ πληθυντικού προσώπου- στόχος: η διδαχή και η πειθώ)

Εργασία και ευημερία

Πρόλογος

Αποτελεί γεγονός αναμφισβήτητο ότι η σταθερή εργασιακή απασχόληση αποτελεί ένα από τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου, ένα ζητούμενο και μία επιταγή της σύγχρονης εποχής. Σε μια κοινωνία, που διέρχεται κρίση και μαστίζεται από διάφορες μορφές παθογένειας- με κυρίαρχες αυτές της φτώχειας, του οικονομικού μαρασμού και της ηθικής εξαχρείωσης- η εύρεση αξιοπρεπούς και δημιουργικής εργασιακής απασχόλησης κρίνεται αναγκαία κι επιτακτική.

Κύριο Θέμα

Ζητούμενο Α’ (Η προσφορά της εργασίας στο άτομο)

  • Βοηθά το άτομο να διασφαλίσει τα αναγκαία αγαθά για την καθημερινή του επιβίωση (τα προς το ζην). Μέσω της εργασίας καλύπτονται πρωταρχικές ανάγκες (βιοπορισμός).
  • Μέσα από την εργασία, ο άνθρωπος εκπαιδεύεται, αποκτά εμπειρία που βοηθά στη γόνιμη και δημιουργική παραγωγικότητα. Παράλληλα, αναδεικνύονται οι κλίσεις και οι δεξιότητες του ατόμου. (Διεύρυνση γνωστικών οριζόντων, όξυνση κριτικής ικανότητας).
  • Η εργασία συμβάλλει στη διατήρηση της ψυχολογικής ισορροπίας. Ο άνθρωπος νιώθει ανεξάρτητος, αυτάρκης και ικανός να ανταπεξέρχεται μόνος στις απαιτήσεις και τις δυσκολίες της καθημερινότητας. Έτσι, μπορεί να προσχεδιάσει και να προγραμματίσει το μέλλον του.
  • Η εργασία αυξάνει τα περιθώρια του ατόμου για κοινωνική προσφορά, η οποία απορρέει από την εσωτερική ανάγκη του εργαζομένου για βοήθεια προς το συνάνθρωπο. (ανθρωπιστικό ιδεώδες).
  • Αναπτύσσει αρχές και αρετές όπως η επαγγελματική συνείδηση, η υπευθυνότητα, η συνέπεια, η ομαδικότητα και η ηθική.

Ζητούμενο Β’ (η προσφορά της εργασίας στην κοινωνία)

  • Αρχικά αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα οικονομικής προόδου. Η ποιοτική αύξηση της παραγωγικότητας, αυξάνει τις πιθανότητες για οικονομική σταθερότητα και ανάκαμψη. (ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας)
  • Προάγει τις αρχές της ομαδικότητας, της συλλογικότητας και της υπευθυνότητας. Η ομαδική εργασία, που αποβλέπει στο συλλογικό συμφέρον, συνιστά παράγοντα που οδηγεί σε ευημερία, ανάπτυξη και κατ’ επέκταση σε κοινωνική πρόοδο. (καινοτομία- δημιουργικότητα).
  • Συμβάλλει στην ομαλή κοινωνικοποίηση των ατόμων. Τα άτομα μαθαίνουν να είναι χρήσιμα, να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο, να χαρακτηρίζονται από αίσθημα ευθύνης, να έχουν επίγνωση του δικού τους κοινωνικού ρόλου μέσα από τη σημασία του επαγγέλματός τους.
  • Η ποιοτική και αποδοτική εργασία, η ανάπτυξη της ανθρώπινης δημιουργικότητας, αποτρέπει την έξαρση της ανεργίας καθώς συχνά οδηγεί στην αύξηση θέσεων εργασίας.

Επίλογος

Αναμφίβολα μπορούμε να επισημάνουμε ότι η εργασία ενέχει καίριο ρόλο στην προσωπική αλλά και συλλογική ευημερία. Εξασφαλίζει την άνοδο του βιοτικού επιπέδου και συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η ανάγκη λοιπόν για άμβλυνση της ανεργίας και ανάδειξη νέων θέσεων εργασίας κρίνεται απολύτως αναγκαία, προκειμένου να επέλθει πρόοδος και πολύπλευρη ανάπτυξη των σύγχρονων κοινωνιών.

 

 

Δημιουργία Κριτηρίου Αξιολόγησης και Απαντήσεις Ασκήσεων:

Μάγδα Τριανταφυλλίδου, Φιλόλογος, Θεσσαλονίκη

 

 

 

 

 

 

Τελευταία Ενημέρωση στις Κυριακή, 04 Ιούνιος 2017 16:08